Fatih Sultan Mehmet'in ölümü üzerine oğulları II. Bayezid ve Cem Sultan arasında iktidar mücadelesi başladı. II. Bayezid kuvvetlerini Bursa'da yenen Şehzade Cem, 28 Mayıs 1481'de, Bursa'da tahta çıktığını ilan etti.

II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu ile Şehzade Cem'in kuvvetleri arasında Bursa yakınlarındaki Yenişehir'de yapılan savaşta yenilen Cem Sultan önce Konya'ya, ardından da Mısır'a kaçarak, Kahire'de Memlûklere sığındı.
Karamanoğullarının daveti üzerine Anadolu'ya geçti.
Konya'da Osmanlı ordusuyla yaptığı savaşlarda mağlûp oldu.
Mağlubiyetinin ardından Rodos'a iltica etti. Ancak burada esir edildi.

Osmanlı-Venedik barış antlaşması yenilendi.

II. Bayezid'in cülûsu nedeniyle yenileme

Cem Sultan hakkında

1480-81 Savaşının sonu

II. Bayezid'in cülûsu nedeniyle yenileme

Karamanoğlu Kasım Bey'in ölümü üzerine yönetimindeki İçel Beyliğine Mahmut Bey getirildi.

Şehzade Cem olayları nedeniyle ihmal edilen Hersek'te başlayan karışıklıklar üzerine Morova Seferi yapıldı. Hersek yeniden kontrol altına alındı.

İspanyol Engizisyonu ise, Castilla kraliçesi I. Isabella'nın ısrarı üzerine, Papa IV. Sixtus tarafından 1483 yılında onaylandı.
Mahkeme, Müslümanlar'ın ve Yahudiler'in, kendi inançlarına bağlanmalarını sağlamayı hedeflemişti. Bu nedenle, Yahudi ve Müslümanlar 1492 yılında İspanya'yı terk etmek zorunda kaldılar.
Engizisyon Avrupa'da XVII. yüzyıl sonlarında ortadan kalktı.
İspanya'da ise 1808'de, Fransızların İspanya'ya girmesiyle Napolyon tarafından sona erdirildi. Daha sonra yeniden canlandırılmak istense de 1834 yılında tamamen yok oldu.
Lakin batı dünyası, öteki karşısında engizisyon mantığını bir zihniyet olarak devam ettirmekte hala kararlı görünüyor.

1454-83 Savaşının sonu (5 yıllık)

(d.1400-ö.1484). Aşıkpaşazade Derviş Ahmet Âşıkî, Vefai dervişi ve Osmanlı tarihçisi. Asıl adı Derviş Ahmed ve mahlası Aşıkî'dir. Fakat büyük dedesi Âşık Paşa olduğu için "Aşıkpaşazade" adıyla anılmaktadır.

II.Bayezid, Boğdan (Moldova) üzerine sefere çıktı.
• Tuna üzerindeki Kilya (Kili) kalesi ve Akkirman kaleleri fethedildi.
• Kırım ordusu, Osmanlı ordusu yanında yer aldı.
• Boğdan'ın fethi ile Karadeniz'in kuzeybatı ve güney kıyıları Osmanlı hakimiyeti altına girdi.

Zante adasının vergisinin tespiti

İstanbul'daki Davut Paşa Külliyesinin yapımı tamamlandı.

Osmanlı Devleti ile Mısır'daki Memlûkler arasındaki altı yıl sürecek savaş başladı.

II.Bayezid tarafından Amasya'da yaptırılan II. Bayezid Camii inşaatı tamamlandı.

Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, 2. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)

İstanbul Yedikule'deki Studios Manastırı'nın bir parçası olan Ayios loannes Prodromos (Vaftizci Yahya) Kilisesi, kiliseden camiye çevrilerek İmrahor Camii adıyla ibadete açıldı.

1484-86 Savaşı'nın sonu

Karamanoğlu Beyliği ortadan kalktı.

II.Bayezid tarafından Edirne'de yaptırılan II. Bayezid Camii ve külliyesi inşaatı tamamlandı.

Ruslar 1487 yılında Kazan'a daha büyük bir ordu sevkederek 9 Temmuz tarihinde ilk kez kente girmeyi başardılar ve Moskova'da yetişmiş Muhammed Emin Han'ı tahta çıkardılar.

1483 Mütarekesinin uzatılması (3 yıllık)

II.Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı.

Rodos şövalyeleri tarafından Papalık makamına satılan Şehzade Cem, Fransa'dan Roma'ya gönderildi.

Memlûk kuvvetleriyle Osmanlı ordusunun Tarsus-Adana arasındaki Ağaçayırı'nda yaptıkları savaşta Osmanlı ordusu mağlûp oldu.
Komutan Hersekzade Ahmet Paşa esir alınarak Kahire'ye götürüldü.
Tarsus ve Adana, Memlûklerin eline geçti.

Ümit Burnu'nu 1488'de Portekizli kâşif Bartolomeu Dias keşfetti ve buraya Fırtınalar Burnu (Cabo das Tormentas) adını verdi. Portekizli Dias, Kral II. Joao'nun emriyle doğuya ve oradaki baharatlara ulaşılabilecek bir deniz yolu bulabilmek için yola çıkmıştı.
Bu keşif, İpek Yolu ve Baharat Yolu'nun sonunu getirecek ve Avrupa'nın Osmanlı Devleti'ne bağımlılığını ortadan kaldıracaktır.

II.Bayezid tarafından Çorum-Osmancık arasında yaptırılan II. Bayezid köprüsü inşaatı tamamlandı.

İstanbul'daki büyük şiddetli depremde birçok ev yıkıldı.

Akkoyunlu hükümdarı

II.Bayezid'in hazinedarbaşısı tarafından İstanbul Divanyolu'nda yaptırılan Firuzağa Camii inşaatı tamamlandı.

Dulkadiroğlu Beyliği'nin de Memlûkler yanına geçmesiyle oluşan ordu ile Osmanlı kuvvetleri arasında Kayseri'de yapılan savaşta Osmanlı ordusu mağlûp oldu.

Sınır tespiti

Altınordu'nun son hanı Şeyh Ahmed'in öldürülmesinden sonra bu devlet ortadan kalkmış oldu.

İstanbul Tünel'de Galip Dede Dergâhı olarak da anılan Galata Mevlevihanesi inşaatı bitti.

Osmanlı Devleti ile Mısır Memlûk Devleti arasında, 1485'den beri, altı yıl devam eden savaş, Kahire'de yapılan barış antlaşmasıyla son buldu.
Osmanlılar, bu savaşlarda ele geçirmiş oldukları Çukurova yöresini Memlûklere bıraktılar.

(d.1414 - ö.1492)

Macaristan seferi ve Belgrad kuşatması.

28 Nisan 711'de Emevi komutan Tarık bin Ziyad'ın, İber Yarımadasına geçmesi ile temelleri atılan Endülüs Medeniyetinin… 12 Mayıs 1238'de kurulan son Devleti; Granada Beni Ahmer Devleti… Hıristiyan Krallıkların kuşatmasına daha fazla dayanamayarak… 2 Ocak 1492'de teslim olmak zorunda kaldı.

Böylece, Emevilerin Endülüs'te başlattığı İslam Hakimiyeti ve Medeniyetinin son kalesi… yaklaşık 8 asır sonra düşmüş oluyordu.

Son derece güç şartlara rağmen iki buçuk asrı aşkın bir süre tarih sahnesinde kalmayı başaran bu devlet... hem Endülüs'te İslam hakimiyetinin son temsilcisi olması, hem de El-Hamra Sarayı gibi İslam mimarisinin en güzel örneklerini verdiği bir dönemi temsil etmesi açısından tarihte seçkin bir yere sahiptir.

Bu tarihten sonra Müslümanlar… İber Yarımadasında, bir asrı aşkın bir süre daha büyük sıkıntılar içerisinde yaşadılar ve sonunda bölgeden tamamen sürüldüler (1610).

Bu kararnameye göre;
• Yahudi dinine mensup olan ya da kökenleri bu dine inanmış halka dayanan herkes İspanya'yı terk edecektir.
• Yanına altın, para ve ziynet eşyası gibi değerli varlık almayacaktır.
• Kararnamenin muhataplarına ülkeyi terk etmek için 31 Temmuz tarihine kadar süre tanınmıştır.
• Bu süre sonunda da ülkeyi terk etmeyenlerin idam edileceği belirtilmiştir.

İspanya'da yaşayan Yahudiler, ülkeden zorla çıkarılarak sürgün edildiler. "Sefarad Yahudileri" olarak bilinen İspanya kökenli Yahudilerin büyük kısmı Osmanlı Devleti'nin himayesine girdiler.

Kolomb, 3 Ağustos 1492'de Atlas okyanusuna açıldı. 03 Mayıs 1494'de, Kristof Kolomb yolculuğunun sonunda ilk kez bir kara parçası gördü , buraya sonradan Jamaika adı verilecektir.

Amerika kıtasının tam olarak istilasına kadar geçen sürede 70 milyon kızılderili katliama kurban gitti.

İlerleyen yıllarda, Bartolome de Las Casas'ın yazdığı 'Kızılderili Katliamı' adlı eser, zulmü şöyle anlatıyor: "Sırf eğlence olsun diye, kadın erkek demeden yerli halkın ellerini, burunlarını ve kulaklarını kesip kopardıklarını ve bunun bölgenin değişik yerlerinde defalarca tekrarlandığını kendi gözlerimle gördüm.''

12 Ekim 1492 tarihi, Kızılderililer için vahşetin günüdür.

Amerikalıların kutladığı Şükran Günü ise hasata ve geçmiş yılın tüm nimetlerine şükretmek için kutlanan bir ulusal bayramdır.

Kısacası, Amerikalıların kutladığı Şükran Günü, onlar için kendi halklarından milyonlarca yerlinin soykırımı, vatanlarının gaspedilmesi anlamına geliyor.
Kızılderililer ise bugünü ''Yas Günü'' olarak kutlar.

ABD yetkilileri, Kızılderili kellesi başına 5 dolar ödüyordu. ABD hükümeti sürgüne gönderdiği Kızılderililere dağıttığı kıyafetlerin üstüne çiçek mikrobu sıkarak çok sayıda insanın öldürülmesi sağladı.

Soykırımın bir diğer yöntemi ise Kızılderililerin açlıktan ölmesi için, temel besin kaynağı olan bizonların toplayıp öldürülmesiydi.

Bu vahşi soykırımla ilgili ABD'li yetkililer oldukça ilginç bir açıklama yaptı:
''Sonuna kadar öldürmedikçe soykırım sayılmaz!''

Akkoyunlu hükümdarı

Bosna Beylerbeyi Yakup Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Hırvatistan'ın Kırbova (Adbina) bölgesinde Macarlarla yaptığı savaşta Macar ordusunu mağlub etti.

Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk matbaası daha 1493 yılında, İbrahim Müteferrika'dan 234 yıl önce, İspanyol göçmeni David ve Samuel İbn Nahmias Kardeşler tarafından kuruldu. İlk kitap, Yakup ben Asher'in Arba'ah Turim eseri 13 Aralık 1493'te basıldı.
İtalik hurufatı, sayfa düzeni, folyo işaretleme tekniği, metin başının büyük harfle belirtilmesi gibi yenilikleri matbaa sanatına kazandıranlar da 1530'da İtalya yolu ile İstanbul'a gelip yerleşen Sonsino ailesidir

Timur Devleti hükumdarı.

Yenileme (3 yıllık)

Timur Devleti hükumdarı.

İlk Rus elçisi İstanbul'a geldi. Ancak Mihail Pleçsef adındaki bu elçi, "görgü kurallarını bilmeyen kaba bir adam" olduğu gerekçesiyle padişah tarafından kabul edilmeden ülkesine geri gönderildi.

Napoli'ye getirilirken hastalanan Şehzade Cem öldü.
1499 yılında, İtalya'dan getirilen cenazesi Bursa'daki Muradiye türbesine gömüldü.

1492-95 Savaşı'nın sonu

Timur Devleti hükumdarı.

72. İslam Halifesi - Memlukler

Venedik himayesindeki Karadağ Beyliği, Osmanlı koruması altına alındı.

İstanbul'un bir semtine adı verilen Sadrazam Davut Paşa, cami, medrese ve birçok çeşme yaptırdı.

1492'de İspanyadan kovulmaları üzerine Portekiz'e geçen bir kısım yahudi buradan da kovuldular.

Ahmed Paşa, 15. yüzyılda Sultan II.Mehmed ve Sultan II.Beyazıd dönemlerinde kazaskerlik, vezirlik, sancak beyliği ve kadılık gibi yüksek görevleri yüklenmiş bir ulema sınıfı mensubu ve Divan Edebiyatı şairi Ahmet Paşa, Bursa’da öldü.

Murad, Elvend Mirza ve Muhammed arasındaki mücadele dönemi

Akkoyunlu hükümdarı

Akkoyunlu hükümdarı

Akkoyunlu hükümdarı

Timur Devleti hükumdarı.

Lehistan (Polonya) Kralı Jean Arbert'in, Boğdan'a saldırması üzerine Silistre Sancakbeyi Bali Bey komutasındaki Türk akıncıları, Lehistan'daki birçok kaleyi ele geçirip Varşova yakınlarına kadar sokuldular ve pek çok ganimet ele geçirdiler.

Kapitülasyonlar ve Cem Sultan'ın naaşının iadesi

1495 antlaşmasının yenilenmesi

II.Bayezid'in Yunan Seferi ve Venedik Harbi.

Burak Reis'in Sapienza Zaferi.

Karadan ve denizden kuşatılan İnebahtı fethedildi.

Yenileme

1500'den sonra Avrupa devletleri, denizlerde biraz daha üstün görülmeye başlandı.

Muhammed Şeybanî Han, Şeybak Han ya da Şibani Han (d.1451-ö.1 Aralık 1510), Şeybanî Hanlığı'nın Özbek hanı.

Venediklilere ait olan Mora yarımadasının güneyindeki Modon kenti, II.Bayezid tarafından fethedildi. Donanmanın da denizden saldırması ile Modon'dan başka Koron ve Navarin kentleri de Osmanlıların eline geçti.

2. Şeybani Hanlığı (Özbek Hanlığı): 1468'de Timur tarafından yıkılan hanlık, Muhammed Şeybani tarafından yeniden kuruldu. Muhammed Şeybani 1506 yılında Buhara'yı ele geçirdi ve 1561'de yönetim merkezini Buhara'ya taşıdı. Bu seneden sonra Hanlık, Buhara Hanlığı olarak anılmaya başlandı.

(Kazan/Rusya). Bu cami Rusya’nın ve Avrupa’nın (İstanbul’daki camiler dışında) en büyük camisi olarak bilinir. İlk olarak 16. yüzyılda inşa edilmiştir. Kazanlı Müslüman alim Kul Şerif’in adını taşımaktadır. Kul Şerif ve öğrencileri Korkunç İvan yönetimindeki Rus güçleri tarafından gerçekleştirilen saldırıda şehit olmuşlar ve cami büyük zarar görmüştür. 1996 yılında yeniden inşa edilen 2005 de ibadete tekrar açılan cami, adeta Tatar Müslümanlarının bağımsızlık ve özgürlük simgesi olmuştur. Günümüzde İslam Müzesi olarak da faaliyet gösteren cami, içerisinde kütüphanesi ve yayınevi ile hizmet veren büyük bir yapıdır.

1497-1500 Savaşında ateşkes

Rönesans'ın doruğuna ulaşması

1500-1650 Avrupa'da fiyatların hızla yükseldiği "Fiyat Devrimi"

Midilli adasını ele geçiren Fransız donanmasına karşı saldırıya geçen Osmanlı kuvvetleri Fransızları mağlûp etti. Yenilen Fransız donanması kaçtı.
Arnavutluk kıyısındaki Dıraç limanı ve kenti fethedildi.

Avarız vergisi alınmaya başlandı.
Avrupa'daki Hıristiyan ittifakına karşı açılan seferlerin masraflarını karşılamak amacıyla her evden 10 akçe alınmasıyla başlayan bu vergi Tanzimat dönemine kadar devam etti.

1501 ve 1736 yılları arasında varlığını sürdürmüş, sıkça "Modern İran Tarihi"nin başlangıcı olarak kabul edilen, İran tarihindeki en önemli hanedanlıklardan biridir.

Bugünkü İran, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Afganistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin doğu kesiminde varlığını sürdürmüş, tarihte ilk kez Şiî Onikiciliğini resmî mezhep olarak kabul etmiştir.

Safevi Devleti'nin kuruluşuna destek veren Türkmen boyları şunlardır; Şamlı, Afşar, Kaçar, Çağırganlı, Karamustafaoğlu, Tekeli, Beğdili, Humuslu, Ustaclu, Dulkadirlu, Varsaklar.

İsmail Safevi, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın torunu olan Akkoyunlu Emiri Elvend Mirza'yı Şarur (Nahçıvan) yakınlarında yendikden sonra 1501 yılının Temmuz ayında Tebriz'de kendisini Şah ilan etti. I.Tahmasb, bütün Azerbaycan'ı imparatorluğa dahil edince Azerbaycan Türkleri Safevî ordusunun esas nüvesini teşkil etmiştir.

Bundan sonra İran'ının tamamını ele geçirerek, Mayıs 1502'de resmen Safevî Şahı olan I.İsmail sonraki 250 yılda Orta Doğu'ya büyük etki yapacak bir Şiî devletinin temelini atmıştır.

1497-1500 Savaşının sonu

Akkoyunlu hükümdarı

Kırım Hanlığı, Altın-Orda Devleti'ni tarihten sildi.

1501 Antlaşmasının uzatılması

Şeyh Haydar'ın oğlu, Uzun Hasan'ın torunu.

Osmanlı-Venedik Barışı imzalandı.

Osmanlılarla Macarlar arasında barış anlaşması yapıldı.

Yusuf ile Züleyha yazarı divan şairi Hamdullah Çelebi (1449-1503) öldü.

Cemâleddin Aksarâyî'nin neslinden geldiği için çağdaşı diğer devlet ve ilim adamı akrabaları gibi Cemâlî nisbesiyle anılır. Fetva almak üzere kendisine başvuranların işlerini kısa sürede sonuçlandırmak için evinin penceresinden sarkıttığı zenbille soruları alıp cevapları yine zenbile koyup vermesinden dolayı halk arasında "Zenbilli müftü, Zenbilli Ali Efendi" olarak tanınmıştır.

1499-1502 Savaşının sonu

1498 Antlaşmasının uzatılması

Memluk - Portekiz Deniz Savaşı

1501 yılında temeli atılan Bayezid Camii'nin yapımı tamamlandı.

İlluminatinin Kurucusu Mia Pier adında Yahudi bir kadındır.

1501 Antlaşmasının uzatılması

Bayezid Camii külliyesine bağlı olan Bayezid Medresesi açıldı.

Hüseyin Baykara'nın ölümünden sonra Özbekler (Şeybanîler) Herat'a girip Horasan'ı ele geçirerek 1507 yılında Timurluların saltanatına son verdi.

Şah İsmail, Bağdat'a girdi.

73. İslam Halifesi - Memlukler

Hindistan'da Portekizlerle Müslüman kuvvetler arasında Çaul Deniz Savaşı gerçekleşti.
• Türk ve İslam dünyası açısından çok önemli bir zaferdir.
• Bu savaşın ardından, Türk, İspanyol ve Protekiz deniz güçleri arasında uzun sürecek mücadeleler başladı.

Divan şairi Necati öldü.

İstanbul'da deprem: "Küçük Kıyamet" adı verilen deprem sonunda İstanbul yerle bir oldu. Anadolu ve Rumeli'den getirilen seksen bin kişiyle yeniden inşa edildi.

Şeybanî Hanlığı'nın Özbek hanı.

1501 Antlaşmasının uzatılması

Safevi Devletin, Şeybani Hanlığı üzerinde kritik bir galibiyet elde etti. Şeybani Han öldürüldü.

Hive Hanlığı kurucusu.

(d.1451-ö.1511). denizci

1512'de idam edildi.

1498 Antlaşmasının uzatılması

Buhara Hanlığı (Buhara Emirliği) ve Hokand Hanlığı ile birlikte "Özbek üç hanlığı" olarak anılmıştır. Hanlık, 1506 yılı sonrasında Safevi idaresine geçmiş olan Harezm bölgesinde Şibanoğulları'ndan (Şeybaniler) Yadigar Han soyundan İl Bars yönetiminde verilen kurtuluş savaşı sonucunda kurulmuştur.

Rumeli sancaklarından birine naklini isteyen geleceğin Yavuz Sultan Selim'i Şehzade Selim, bu isteği reddedilince, kardeşi Şehzade Ahmet'in padişah olmaması için Edirne'ye gelerek saltanatını ilan etti. 40 bin kişilik bir orduya sahip olan Şehzade Selim, Çorlu'da babası II.Bayezid ile yaptığı savaşta mağlûp oldu ve Kefe'ye kaçtı.

Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi

II.Bayezid'in sağlığında oğulları arasında yaşanmaya başlanan çekişme ortamında 1511 yılı başlarında, adıyla anılan Şah Kulu Baba Tekeli İsyanı'nı başında bulunmuştur. İsyanın başlarında Osmanlı kuvvetlerine karşı bazı başarılar kazanmış, isyanı bastırmakla görevlendirilen Vezir-i Azam Hadım Ali Paşa ile Sivas civarlarında Çubukova ya da Gökçay mevkiinde yapılan çarpışmada öldürülmüştür (2 Temmuz 1511).

Kasım Hanlığı, tamamen Rus kontrolüne girdi.

Sakız'ın vergisi

Anadolu'da isyan edan Şehzade Ahmet, Amasya'ya saldırdı ve kenti ele geçirerek padişahlığını ilan etti. Yavuz Sultan Selim'e karşı taht mücadelesine başlayan Şehzade Ahmet, Mudanya'da yapılan savaşta yenildi ve idam edilerek öldürüldü.

Şehzade Korkut, Manisa'ya tayin isteğinin kabul edilmemesi üzerine Mısır'a iltica etmişti. Yavuz Sultan Selim, yeniden iktidar mücadelesine başlayacağını haber aldığı kardeşi Manisa Valisi Şehzade Korkut'u idam ettirdi.

1501 Antlaşmasının uzatılması

I. Selim'in cülûsu nedeniyle yenileme

Boğdan'ın Osmanlı'ya tâbiyeti

Divan şairlerinden Mihri Hatun(1460-1506), II.Beyazid'a Kaside gönderdi.

Selim'in hükümdarlığına karşı olan Osmanlı bürokrasisi tarafından Şehzade Ahmet'in tahta çağırılması üzerine Selim taraftarı yeniçeriler isyan etti. Saray önünde toplanan yeniçerilerin, Şehzade Selim'in başa geçmesini istemeleri üzerine Selim, tahta çağrıldı ve İstanbul'da büyük bir merasimle karşılandı. Şehzade Selim'in ve yeniçerilerin baskılarına dayanamayan II. Bayezid, tahttan çekildi ve yerine, gelecekte Yavuz Sultan Selim olarak anılacak I. Selim tahta çıktı.